Την 21 η Μαρτίου, ημέρα που ψηφίστηκε στη Βουλή κι έγινε νόμος η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων – πλαίσιο που μετατρέπει το νερό σε εμπορεύσιμο προϊόν, η εφημερίδα voria.gr δημοσίευσε κείμενο με τίτλο: «Στη Θεσσαλονίκη οι τρεις από τις πέντε περιοχές της χώρας με τη χειρότερη ποιότητα αέρα». Τα στοιχεία της έκθεσης εμφανίζονταν για τον τόπο μας επιβαρυντικά και επειδή πρόκειται για στοιχεία που επηρεάζουν διαχρονικά και δραστικά την υγεία των κατοίκων του Δήμου, δεν κάναμε ότι δεν την είδαμε. Κοινοποιήσαμε το δημοσίευμα στη σελίδα της Παρέμβασης.

Άλλωστε, «η δημοσίευση είναι η ψυχή της δικαιοσύνης» με την έννοια ότι η κοινοποίηση θα επέβαλε τη διερεύνηση, την ανάδειξη και επικράτηση της αλήθειας. Όπως είπαμε και στο Δημοτικό Συμβούλιο αντιλαμβανόμαστε την ιδιότητα του αιρετού υπεύθυνα, μας ενδιαφέρει μόνο η αλήθεια, ούτε η ωραιοποίηση, ούτε η καταστροφολογία. Στις 23 Μαρτίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δημοσίευσε την απόφασή του (Έκτο Τμήμα, υπόθεση C70/21) με την οποία καταδίκασε τη χώρα μας διότι δεν μερίμνησε να πάρει μέτρα για την ποιότητα του αέρα της Θεσσαλονίκης. Αυτονόητα η καταδικαστική απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου για την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε οι Θεσσαλονικείς, αναδείχτηκε και σχολιάστηκε αρνητικά από τον Τύπο και την τηλεόραση και έγινε γνωστή σε όλους. Σε όλους εκτός από τον κ. Παπαδόπουλο… που κράτησε το στοιχείο αυτό έξω από τη συζήτηση που διήρκησε πάνω από μήνα. Σήμερα, μετά από όσα μεσολάβησαν δηλώνουμε ότι νιώθουμε δικαιωμένοι. Και θα εξηγήσουμε στη συνέχεια γιατί. Προς το παρόν επαναλαμβάνουμε ότι «Η δημοσίευση είναι ψυχή της δικαιοσύνης» και, κατ’ επέκταση, και της δημοκρατίας.

Ο δήμαρχος κάλεσε -και πολύ καλά έκανε- από το Πανεπιστήμιο Πατρών τον συντοπίτη μας καθηγητή κ. Καζαντζίδη, που είναι ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος ThermiAir -το οποίο με δική του πρόταση κατά ομολογία του δημάρχου- εγκαταστάθηκε και λειτουργεί στο δήμο μας από τον Οκτώβριο του 2018. Η κοινωνία του Δήμου χρωστά στον κ. Καζαντζίδη προφανώς ευγνωμοσύνη. Ο καθηγητής είχε την ευγένεια και ενημέρωσε αρχικά (29.3.2023) το Δημοτικό Συμβούλιο (όπου κλήθηκε από το Δήμο μετά από αίτημα της επικεφαλής μας, Άννας Τσιφτελίδου, για την ενημέρωση του Δήμου σχετικά με τα δημοσιεύματα) και στις 24 Απριλίου στο Πολιτιστικό Κέντρο το κοινό των εκατό περίπου ανθρώπων, (μεταξύ αυτών και αιρετών) που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση. Κρατάμε από την ενημέρωση του κ. Καζαντζίδη τα χρήσιμα σχετικά με την ποιότητα των αισθητήρων και την επιστημονική διαδικασία της βαθμονόμησης κ.λ.π., πράγματα που απαιτούν επιστημονική γνώση και, βεβαίως τη φράση: «Οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στο Δήμο Θέρμης είναι σαφώς μικρότερες από αυτές που αναφέρονται σε δημοσιεύματα και εκθέσεις». Κρατάμε όμως και άλλα πολλά, όπως ότι:

1.«Η ευαισθητοποίηση σε θέματα ποιότητας αέρα, ακόμα και με θετική ή αρνητική διαφήμιση, είναι καθοριστική για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας».

2. Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι σημαντικά για το κλίμα και την υγεία.

3. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, τα παιδιά κ.α. … είναι περισσότερο ευαίσθητα άτομα στο πρόβλημα.

4. Το δίκτυο, που με δική του πρόταση αναπτύχθηκε, έχει σκοπό τη δημιουργία βάσης δεδομένων για «την προστασία και τη μείωση των επιπέδων της ρύπανσης από τα αιωρούμενα σωματίδια… δηλαδή, αν θέλει κανείς να πάρει μέτρα να αλλάξει πράγματα στο Δήμο, για ένα Δήμο ειδικά που αναπτύσσεται… να μπορεί να πάρει μέτρα, να πει θα κάνω πεζοδρόμηση, θα φτιάξω πιο πολλά πάρκα, θα κάνω διάφορα…..»

5. Σε διάρκεια 4 ωρών πάντα, ο καυστήρας που λειτουργεί με αέριο εκπέμπει (0,2gr) σωματίδια, δηλ. δέκα φορές λιγότερα από τον καυστήρα που καίει πετρέλαιο (2g), και, μέχρι και 100 φορές λιγότερα από αυτόν που καίει pellets (5-20g), και, 750 φορές λιγότερα σωματίδια από το τζάκι/την ξυλόσομπα (150g).

6. Η ετήσια μέση τιμή της συγκέντρωσης των ΡΜ2,5 στις τρεις δημοτικές ενότητες κυμαίνεται κατά μέση τιμή γύρω στο 10 μg/m3 (Βασιλικά 7-13μg/m3, Θέρμη 8- 12μg/m3, Μίκρα 10-12μg/m3). 

7. Το χειμώνα η ρύπανση οφείλεται κατά 40% σε τοπικές πηγές και κατά 60% σε εξωγενείς, το δε καλοκαίρι μόνο το 10% οφείλεται σε τοπικές πηγές «ενώ το υπόλοιπο 90% των ρύπων παράγεται από εξωγενείς παράγοντες, όπως για παράδειγμα η γειτνίαση με τη Θεσσαλονίκη… ο ελέφαντας στο δωμάτιο». Τη Θεσσαλονίκη που εξ αιτίας της ποιότητας του αέρα της καταδικάστηκε η Ελλάδα. Επί της ουσίας λοιπόν:

Σήμερα, ο ΠΟΥ θεωρεί την ατμοσφαιρική ρύπανση ως σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία, αφού με αύξηση της ρύπανσης κατά 10 μg/m3 των συγκεντρώσεων PM2,5, όση δηλ. είναι η μέση ετήσια τιμή στη Θέρμη, προκαλεί αύξηση στη συνολική θνησιμότητα κατά 8%. Αφού το 90% των σωματιδίων κατά το Καλοκαίρι και το 60 % κατά το χειμώνα έρχεται από αλλού… λόγω γειτνίασης, γιατί ο δήμαρχος δεν κάνει καθόλου λόγο για απαίτηση μείωσης του προβλήματος στην πηγή του; Ποιους φοβάται να μη στενοχωρήσει; Σημειωτέον πρόκειται για αρμοδιότητα της Περιφέρειας!

Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι στην Ευρώπη ένας στους οκτώ θανάτους είναι αποτέλεσμα της περιβαλλοντικής ρύπανσης, με περισσότερους από 400.000 πρόωρους θανάτους ετησίως στην ΕΕ λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Οι επιστήμονες εκφράζουν το ίδιο συμπέρασμα καταλήγοντας ότι η κακή ποιότητα του περιβάλλοντος συμβάλλει στο 13% των θανάτων κυρίως από καρδιαγγειακές, αναπνευστικές νόσους και καρκίνο. Ότι το περιβάλλον ευθύνεται για την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2, τη συστημική φλεγμονή ή τις ψυχικές διαταραχές, όπως τη νόσο Αλτσχάιμερ αλλά και τη μείωση της βιοποικιλότητας σε ορισμένα οικοσυστήματα.

O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (European Environment Agency) σημειώνει ότι οι κοινότητες που μειονεκτούν οικονομικά αντιμετωπίζουν τριπλή επιβάρυνση που οφείλεται αφ’ ενός στην ανέχεια τους, αφ’ ετέρου στην έκθεση σε υψηλότερα φορτία ρύπανσης π.χ. ξυλόσομπες και, τρίτον, σε ασθένειες. Κατά τον ίδιο τρόπο επηρεάζονται  περισσότερο αρνητικά τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι με προβλήματα υγείας.

Ο ΠΟΥ συνδέοντας την πανδημία με την τριπλή περιβαλλοντική κρίση, αναγνωρίζει ότι η πανδημία του COVID-19 αποκάλυψε την αποτυχία του στην πρόληψη. Τον Ιούλιο (5-7) του 2023 στη Βουδαπέστη θα πραγματοποιηθεί η Έβδομη Υπουργική Διάσκεψη (Seventh Ministerial Conference on Environment and Health) των χωρών της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ. Εκεί, μετά την εμπειρία του COVID-19, θα επαναπροσδιοριστεί η βαρύτητα της συνάρτησης του Περιβάλλοντος με την Υγεία και θα επανακαθοριστούν νέες προτεραιότητες, που αναμένονται αυστηρότερες. Τα μέτρα οι συστάσεις, οι οδηγίες που πρότεινε ο κ. Καζαντζίδης στην αυτοδιοίκηση λέγονται πολιτικές.

• Ποιες πολιτικές σχεδίασε και εφάρμοσε ο Δήμος Θέρμης για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης;
• Πόσοι από τους καυστήρες που λειτουργούν συνολικά στην επικράτεια και υπό τον έλεγχο του Δήμου (σχολεία, ΚΑΠΗ, δημοτικές υπηρεσίες, δημόσια κτίρια…) καίνε πετρέλαιο ενώ θα μπορούσαν από κάθε άποψη να καίνε αέριο;
• Τι έκανε ο Δήμος για να μειωθεί ο αριθμός των νοικοκυριών που θερμαίνονται καίγοντας ξύλα σε τζάκι/σόμπα ή pellet;
• Τι έχει υλοποιήσει συνολικά στο Δήμο σε πεζόδρομους – ποδηλατόδρομους;
• Τι έχει υλοποιήσει σε ενεργειακές κοινότητες;
• Τι έχει υλοποιήσει σε ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων – δημοτικών κτιρίων;

Η πρόοδος της κοινωνίας μας εξαρτάται από τον βαθμό στον οποίο η διοίκηση του Δήμου λειτουργεί με γνώμονα το κοινό συμφέρον. Η Παρέμβαση Πολιτών, η επικεφαλής μας δέχεται πόλεμο από το δήμαρχο (Youtube, thermitvthermitv δημοτικό συμβούλιο 29.3.2023). Μας κατηγόρησε ότι λειτουργούμε με τη σκέψη να αποκομίσουμε εκλογικά οφέλη, ότι δεν αγαπάμε τον τόπο, άφησε αιχμές ότι θα μας πάει στα δικαστήρια κλπ…

Είμαστε περήφανοι διότι υπερασπιζόμαστε το κοινό συμφέρον. Με τέτοια πεποίθηση υφιστάμεθα τις επιθέσεις και δεν θα κάνουμε πίσω…