Έγινε γνωστό στους κατοίκους του δήμου Θέρμης ότι ξεκίνησε η διαβούλευση για την εκπόνηση του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ) του Δήμου Θέρμης. Aντικείμενο του  είναι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου στο σύνολο της έκτασης των ΔΕ Θέρμης, Βασιλικών και Μίκρας του Δήμου, που περιλαμβάνει 18 οικισμούς.  

Το ΤΠΣ αποτελεί το πρώτο βασικό σχέδιο ρυθμιστικής οργάνωσης, οικιστικού και πολεοδομικού σχεδιασμού μιας περιοχής. Σημαντικότερο όλων είναι ο σαφής καθορισμός των χρήσεων γης στο σύνολο του δήμου. Προσδιορίζει τους όρους και τους περιορισμούς για τη δόμηση, και καθορίζει τις οικιστικές περιοχές, τα όρια των οικισμών και τις περιοχές προς πολεοδόμηση. Αποτυπώνει τις περιοχές προστασίας και τις ζώνες ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων. Συμπεριλαμβάνει σχέδια – μέτρα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Σε μία σύντομη ιστορική αναδρομή στο κοντινό παρελθόν θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε γιατί μέχρι σήμερα δεν έχουμε ακόμη ΤΠΣ. Με την ενοποίηση των τριών Καποδιστριακών δήμων Θέρμης, Μίκρας και Βασιλικών στον ενιαίο Καλλικρατικό δήμο Θέρμης το 2010, η εκπόνηση ΤΠΣ για το νέο δήμο θα έπρεπε να είναι το πρώτο μέλημα της διοίκησης του δήμου, αλλά και των κυβερνήσεων για το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας.

Το καλοκαίρι 2019, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε έτοιμο το πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων για το σύνολο της χώρας με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το διασφαλισμένο δάνειο ύψους 200 εκατ. αφορούσε το σύνολο των 332 Καλλικρατικών δήμων της επικράτειας, ως αποτέλεσμα προεργασίας δύο ετών και πλέον με τη συνεργασία του Πράσινου Ταμείου. Η νέα κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε να παγώσει τον σχεδιασμό, να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο με κύρια κατεύθυνση την προώθηση των Ειδικών Σχεδίων (Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια, Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια κ.λπ.) σε βάρος του ολοκληρωμένου σχεδιασμού, με τον κατ’ ευφημισμόν αναπτυξιακό νόμο, από τον Οκτώβριο του 2019, κατεδάφισε το νόμο του 2016 για τον χωρικό σχεδιασμό, που προέβλεπε την εκπόνηση των σχεδίων αυτών στη γεωγραφική έκταση ενός καλλικρατικού δήμου και να την περιορίσει στις Δημοτικές Ενότητες (έκταση καποδιστριακού δήμου), ενισχύοντας την αποσπασματικότητα και τον κατακερματισμό του σχεδιασμού και προσπάθησε με
κάθε τρόπο να καθυστερήσει την εκπόνηση των ΤΠΣ. Αυτό δεν έγινε μόνο από ανικανότητα. Ανικανότητα που επέδειξε με τον ίδιο εμφατικό τρόπο στην μη ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, στη μικρή πρόοδο του κτηματολογίου, στον αποχαρακτηρισμό των περιοχών Νατούρα, και συνολικά στην νομοθέτηση κανόνων και εργαλείων για την οργανωμένη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Η κυβέρνηση της επιλέγει να παραμένει ένα θολό κανονιστικό πλαίσιο στο οποίο να μπορούν πάντοτε να χωρέσουν επενδυτικές δραστηριότητες. Δεν είναι τυχαίο, που στη ΔΕ Βασιλικών, η οποία στερείται πλήρως γενικού πολεμικού σχεδίου και καθορισμού των χρήσεων γης, έχει γίνει στο παρελθόν προσπάθεια από επενδυτές για την δημιουργία μονάδων ΑΠΕ, με εμφατικότερο παράδειγμα την προσπάθεια
εταιρείας πρώην τοπικού Υπουργού να εγκαταστήσει στη μέση του λαχανόκηπου των Βασιλικών μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση βιομάζας και την προσπάθεια που γίνεται από εταιρεία που κυριαρχεί στον χώρο της ενέργειας να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό πάρκο στην πλαγιά της Περιστεράς και στην περιοχή μεταξύ Βασιλικών – Μονοπήγαδου και να καλύψει δασικές εκτάσεις
10 στρεμμάτων , απέναντι στη βούληση των κατοίκων και της τοπικής αρχής.
Στην πρώην δημοτική ενότητα Θέρμης υπάρχει εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ), και αφορά τους οικισμούς Θέρμης, Τριαδίου, Ν. Ραιδεστού, Ταγαράδων και Ν. Ρυσίου. Αποτελεί το μοναδικό ολοκληρωμένο ΓΠΣ στο δήμο.
Το ΓΠΣ Μίκρας, που αφορά τις περιοχές των δημοτικών διαμερισμάτων Πλαγιαρίου, Τριλόφου, Καρδίας και κάτω Σχολαρίου, παρουσιάζει προβλήματα, που αφορούν χρήσεις γης, και συντελεστές δόμησης. Έχει εκπονηθεί με κύριο άξονα την προώθηση της οικιστικής ανάπτυξης της περιαστικής κατοικίας με συντελεστή που οδηγεί σε πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού. Δεν ενισχύεται η τοπική οικονομία, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα εμπορικών, μεταποιητικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων. Επίσης δεν δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης της κοινωνικής ζωής του τόπου, καθώς δεν υπάρχουν συνεκτικές δραστηριότητες.

Απαιτούμε ένα νέο ΤΠΣ με σύγχρονες, προοδευτικές πολιτικές ανάμιξης χρήσεων, που να διασφαλίζει συνθήκες ανάπτυξης της οικονομίας, και να στοχεύει στην επανασύνδεση του κοινωνικού ιστού. Όπως καταλαβαίνει κανείς με τα παραδείγματα που προαναφέρθηκαν, η χειρότερη κατάσταση διαπιστώνεται, στο δημοτικό διαμέρισμα των Βασιλικών όπου δεν υπάρχει ΓΠΣ. Η δικαστική διαμάχη
των προηγούμενων διοικήσεων, με τον ανάδοχο που είχε αναλάβει το 2003 να κάνει την κτηματογράφηση, το ΓΠΣ και τις επεκτάσεις στη ΔΕ Βασιλικών δεν έχει οριστικά τελειώσει. Δεν έχει γίνει χαρακτηρισμός των χρήσεων γης στο σύνολο της ΔΕ, και οι υπάρχοντες οικισμοί δεν έχουν επεκταθεί για δεκαετίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της άναρχης, και χωρίς δίκτυα υποδομής εκτός σχεδίου δόμησης, που οδηγεί στον κατακερματισμό και εν’ τέλει στην υποβάθμιση του
παραγωγικού κάμπου της λεκάνης του Ανθεμούντα. Τα υπάρχοντα γενικά πολεοδομικά σχέδια, στους παλιούς (προ του 1923) οικισμούς της περιοχής χαρακτηρίζονται από ξεπερασμένες αντιλήψεις για την πολεοδομία και την χωροταξία, και ευνοούν μόνο την κατοικία. Θεμελιώδους σημασίας είναι η
προστασία της αγροτικής και κτηνοτροφικής γης, που δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα στην περιοχή. Για να πετύχουμε βιώσιμη, αειφόρο και ισόρροπη ανάπτυξη στον δήμο Θέρμης, χρειάζεται να εφαρμόσουμε πολιτικές που θα εντάσσονται σε ένα στρατηγικό σχέδιο για το σύνολο του δήμου.

Στην διαβούλευση πρέπει να συμμετέχουμε όλοι. Ο ανάδοχος του ΤΠΣ και οι μελετητές, σε συνεργασία με την διοικούσα αρχή οφείλει να εξηγήσει την στόχευση που επιδιώκεται με την μελέτη, και πως αυτή εντάσσεται στο γενικό στρατηγικό σχέδιο του δήμου για την κάθε ΔΕ.

Σε γενικές γραμμές, που θα εξηγήσουμε αναλυτικά στους συνδημότες μας προτείνουμε:
 Επικαιροποίηση του ΓΠΣ της ΔΕ Θέρμης, σύμφωνα με τα νέα οικιστικά δεδομένα.
Αξιοποίηση της θέσης για την ανάπτυξη σύγχρονων δραστηριοτήτων για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
 Τροποποίηση στο ΓΠΣ και τη ΖΟΕ της δημοτικής ενότητας Μίκρας, με προστασία στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, που θα απελευθερώσει τις οικονομικές και αναπτυξιακές δυνάμεις της περιοχής. Ζητούμε να δημιουργηθούν συνθήκες οικιστικής πύκνωσης, που θα βοηθήσουν στην ενεργοποίηση της κοινωνικής τοπικής ζωής.
 Να γίνει η κτηματογράφηση και να εκπονηθεί νέο γενικό πολεοδομικό σχέδιο, για τη δημοτική ενότητα Βασιλικών, με στόχευση την επέκταση των οικισμών. Πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, με τον καθορισμό των χρήσεων γης, που θα στοχεύει στην ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.

Αναγνωρίζοντας τις δομικές διαφορές των τριών ΔΕ μεταξύ τους, στα πλαίσια της ισόρροπης αποκεντρωμένης ανάπτυξης του, πρέπει να μελετηθούν οι ανάγκες κινητικότητας και διασύνδεσης των δημοτών.

Τέλος με βασικό στόχο την αειφόρο ανάπτυξη, και την προοπτική για τις επόμενες γενιές απαιτείται, έγκαιρος και ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, με προτεραιότητα στην προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, προτείνουμε τον
σχεδιασμό και την ένταξη στο ΓΠΣ έργων προστασίας των οικισμών, των οργανωμένων περιοχών εργασίας και των αγρών από θεομηνίες.

Θέρμη 4-2-2025